Voor de kust van Venezuela heeft de VS een enorme oorlogsvloot ontplooid en dodelijke aanvallen uitgevoerd tegen vissersbootjes onder het mom van de ‘war on drugs’. Daarbij kwamen al bijna 100 mensen om het leven. Tegelijk heeft president Trump de CIA groen licht  gegeven voor geheime operaties in Venezuela en heeft hij het luchtruim van Venezuela voor gesloten verklaard.

Het is de grootste militaire dreiging in de regio sinds de rakettencrisis tegen Cuba van 1962. De ware inzet steekt de regering onder leiding van Trump niet onder stoelen of banken. Zij wil een regime change om greep te krijgen op Venezuela’s gigantische oliereserves en soevereine politiek.

Wij staan hier voor een mogelijke militaire interventie, die volledig ingaat tegen het internationaal recht en die de stabiliteit van het volledige Latijns-Amerikaanse subcontinent in gevaar kan brengen. De VN-Veiligheidsraad heeft opgeroepen tot de-escalatie en respect voor internationale rechtsregels. Zelfs een grote meerderheid van de bevolking in  de VS, 70 procent, is tegen een dergelijke militaire interventie.

De Standaard levert vooral argumenten die een militaire interventie kunnen goedpraten

Je zou van een kwaliteitskrant als De Standaard mogen verwachten dat ze daar kritisch over bericht en wijst op het onwettige en neokoloniale karakter van deze operatie. Ook zou ze moeten waarschuwen voor de catastrofale gevolgen voor de lokale bevolking en voor de destabiliserende effecten in heel het Latijns-Amerikaanse subcontinent.

In plaats daarvan levert de krant op 28 november twee volle pagina’s waarin vooral argumenten worden opgesomd die een interventie door de VS kunnen goedpraten.

Selectieve kadering

Het artikel omvat meerdere opinies die als ‘feiten’ worden weergegeven. Door selectieve kadering van een en ander wordt de indruk gegeven dat Venezuela gebukt gaat onder een links ‘regime’ dat het verdient omver te worden geworpen. Tegelijkertijd suggereert men dat de regering in Washington niet helemaal vrij is van al dan niet verborgen minder fraaie motieven die niet bijster veel te maken hebben met ‘herstel van democratie’.

Stel dat de VS het gebrek aan vrije verkiezingen en de onderdrukking van de democratie in Venezuela als motief zou aanvoeren voor militaire agressie. In dat geval zou militaire interventie beter geplaatst zijn in andere Latijns-Amerikaanse landen waar die situatie veel erger is dan in Venezuela. In El Salvador bijvoorbeeld, of in Peru waar nog steeds een eerlijk verkozen president in de gevangenis zit.

Wat aan het artikel schort, is vooral wat er niet in staat

Het ergste land op vlak van politieke repressie waar zelfs de doodseskaders van de lugubere jaren 1970 weer terug zijn, is Paraguay. Daarover hoor, lees of zie je nochtans niets in onze grote media. De reden: het regime dat daar nu aan de macht is (na een rechtse door de VS georganiseerde lawfare afzetting van een legitiem verkozen president[1]), is pro-westers.

Wat je niet leest

Wat aan het artikel schort, is vooral wat er niet in staat. Zo zal je in De Standaard niet lezen dat de VS geen enkel recht heeft om ook maar eender waar ter wereld te gaan beslissen of er een verandering van regime moet komen, hoe goed of slecht dat ‘regime’ ook zou zijn.

Zo zal je er ook niet in lezen dat de 8 miljoen Venezolanen die sinds 2013 hun land hebben verlaten, gevlucht zijn voor de gevolgen van de economische blokkade. Ze vluchtten niet tussen 1999 en 2013 toen het ‘regime’ van Chávez ook al aan de macht was.

Ook kom je niet te weten dat sinds de laatste twee à drie jaar opnieuw Venezolanen terugkeren naar hun land, mede door de economische heropleving ondanks de nog steeds onverminderd doorgaande economische blokkade. In 2024 kende het land, na acht jaar neergang, terug een groei van 9 procent.

De Standaard stelt dat Maduro ‘volgens alle waarnemers de presidentsverkiezingen verloor’ in de zomer van 2024. De meer dan duizend internationale waarnemers en internationale instellingen bekeken dat heel anders en kenden de overwinning aan Maduro toe.

Het is merkwaardig dat een extreemrechtse politica die een staatsgreep steunde en oproept voor militaire interventie dé ‘betrouwbare’ referentie is

Het interessante hierbij is dat dé bron waarop westerse politici en media zich voor deze verkiezingen baseren, uitgerekend van de oppositiekandidaat zelf komt. Die informatie vonden ze op een website, gesponsord door de VS. Het is op zijn minst merkwaardig dat een kwaliteitskrant een extreemrechtse politica die openlijk oproept tot militaire interventie in haar land en die haar Nobelprijs opdraagt aan Donald Trump, als ‘betrouwbare’ referentie opvoert.

Of er dan helemaal geen kritiek mag worden gegeven op het bestuur van president Maduro? Natuurlijk wel, net zo goed als er kritiek moet worden gegeven op eender welke regering, de Belgische incluis. Er is inderdaad nog steeds corruptie in Venezuela, maar die is niet bepaald groter dan in eender welk ander Latijns-Amerikaans land.

Je leest in De Standaard ook niet dat het fameuze Cartel de los Soles (Kartel van de Zonnen) een creatie van de CIA is. Die constructie bestond al lang vóór Hugo Chávez en diende om hogere officieren in Venezuela aan hun kant te krijgen. Net zomin vermeldt de krant dat er volgens de eigen VS-diensten geen enkel bewijs of vermoeden is dat Maduro er iets mee te maken heeft.

Ook lees je er dus niet in dat Hugo Chávez een felle tegenstander was van de drugshandel die hij als een wapen tegen de arme bevolking beschouwde. Venezuela heeft altijd alle verzoeken tot uitlevering van drugshandelaars aan de VS uitgevoerd. Dat zijn overigens voor het grootste deel in Venezuela opererende Colombianen.

De VS voert deze militaire escalatie op om twee redenen. Ten eerste heeft Venezuela de grootste bekende aardolievoorraden ter wereld. Ten tweede werkt het linkse bestuur aan gratis degelijk onderwijs en gratis degelijke gezondheidszorg voor de bevolking. Als Venezuela hierin zou slagen zou dat andere landen ook op ‘slechte’ ideeën kunnen brengen. Ze zouden dan ook de winsten uit hun grondstoffen voor hun eigen bevolking gebruiken in plaats van weg te geven aan de buitenlandse multinationals en aan hun eigen elite.

Machado

De Standaard heeft het uitgebreid over María Corina Machado, de zogenaamde ‘uitdager’ van Maduro. Zij wordt geschetst als het wettig alternatief voor de huidige president. Volgens de krant zou zij ‘het gros van de Venezolaanse oppositie achter haar naam’ hebben. Dat is een zware overschatting van haar potentieel.

Om te beginnen is er ook een linkse oppositie tegen Maduro actief in Venezuela. Verder is rechts nog steeds hopeloos verdeeld. De verschillende facties gunnen elkaar de mogelijkheid van de macht niet.

Corina Machado schaart zich openlijk achter de Israëlische regering in de genocide tegen Gaza

Wat de krant in het Machado-verhaal niet vermeldt, is dat ze een extreemrechtse politica is die de staatsgreep in Venezuela van 2002 verdedigde. In 2013 beweerde De Standaard zelfs nog dat het niet om een staatsgreep ging maar om een tijdelijke stap opzij van Chávez. Dat artikel lag volledig in lijn met het recente artikel.

In 2018 vroeg deze ‘oppositieleidster’ zelfs aan Israël om Venezuela binnen te vallen en president Nicolás Maduro af te zetten. Momenteel schaart ze zich ook openlijk achter de Israëlische regering in de genocide tegen Gaza. Begin 2025 verklaarde ze haar ‘solidariteit met Israël’ en ging ze persoonlijk op bezoek bij de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken. Dat wordt allemaal zedig verzwegen in dit artikel van De Standaard.

De Standaard stelt dat ze ‘niet expliciet zou pleiten voor interventie’. Toch deed ze dat wel degelijk heel expliciet. Ook in het Engels op meerdere media in de VS, waarbij ze tevens de volledige uitverkoop van alle grondstoffen in haar land beloofde.

Zo heeft ze beloofd om de olie van Venezuela te privatiseren en gezegd dat bedrijven uit de VS daar “heel veel geld” aan zullen verdienen. Maar ook dit kom je bij De Standaard niet te weten.

Waarom Maduro nog steeds president is? Zelfs volgens Machado heeft hij nog altijd meer dan dertig procent van de bevolking achter zich. Het land is sterk gepolariseerd. Heel wat Venezolanen willen wel van hem af, maar dat zijn absoluut niet allemaal medestanders van Machado en al helemaal geen voorstanders van een militaire invasie door de VS.

Machado staat voor een terugkeer naar het tijdperk voor Chávez. Toen verkiezingen werden gewonnen niet zozeer door fraude, maar door een politieke context waarin de armere bevolking – de meerderheid – niet gemotiveerd werd om te gaan stemmen, omdat de kandidaten toch allemaal voor hetzelfde stonden.

Leugen

In het artikel in De Standaard staat echter wel één echte leugen. Dit is een verkeerde voorstelling van feiten die journalisten makkelijk zelf kunnen checken, maar die vaak klakkeloos wordt overgenomen via persagentschappen AP en Reuters die over Latijns-Amerika ook niet bepaald neutraal berichten.

Die onwaarheid is dat Marco Rubio’s harde lijn zou voortkomen uit het feit dat hij “de zoon is van Cubaanse vluchtelingen” die voor Castro moesten vluchten. Ongetwijfeld beweerde Rubio dit om politieke steun te krijgen bij de anti-Castro clans in Miami. Feit is dat zijn ouders al emigreerden op 27 mei 1956, toen dictator Batista nog aan de macht was. Met andere woorden, zijn ouders waren gevlucht uit Cuba om te ontsnappen aan de barre leefomstandigheden onder een door de VS gesteunde dictator.

In het artikel staat één leugen, een verkeerde voorstelling van feiten die journalisten makkelijk zelf kunnen checken

In 2011 poogde Rubio die leugen nog goed te praten door te beweren dat zijn moeder in 1960 negen maanden was vastgehouden in Cuba maar kon ‘vluchten’. In werkelijkheid was zij uit Florida teruggekeerd om voor haar zieke vader te zorgen en vertrok ze na één maand gewoon terug naar de VS, terwijl Castro reeds over Cuba regeerde.

Veel Cubaanse ballingen in Florida van na 1959 keken bovendien neer op wie vóór de revolutie was vertrokken: niet alleen omdat ze hen ‘laf’ vonden, maar vooral omdat het om een andere sociale klasse ging. De latere politieke bannelingen kwamen vaak uit de (hogere) middenklasse en de elite die onder Batista prima zaken deden.

Legitimatie

Kortom, dit artikel is geen objectief feitenrelaas. Dit gaat over een supermacht die een ander land zijn politiek en economisch model wil opleggen. Dit leer je niet uit het artikel in De Standaard.

Integendeel, het artikel legitimeert de facto een eventuele militaire interventie. Het doet dat met hetzelfde excuus waarmee vorige interventies in Afghanistan, Irak en Libië telkens werden goedgepraat: dit ‘regime’ deugt niet en wordt dus best opzijgeschoven, zelfs als de motieven van de agressor niet zo nobel zijn. Voor de talrijke repressieve regimes die pro-westers zijn, geldt die redenering uiteraard niet.

Lees ook:

– Bereidt de VS oorlog voor tegen Venezuela?
– De clash van de 21e eeuw
– Chávez en de ‘twee maanden’ van De Standaard

Note:

[1] Lawfare is een tactiek om via politieke manoeuvres met medewerking van sympathiserende juridische overheden verkozen staatsleiders af te zetten. In Paraguay gebeurde dat zo met de bliksemsnelle afzetting (impeachment) van links president Fernando Lugo in juni 2012: na geweld in de stad Curuguaty werd een formele, wettelijke procedure ingezet om hem politiek te verwijderen, maar die verliep zó snel dat er volgens waarnemers ernstige twijfel was over een eerlijk proces – de Inter-Amerikaanse Mensenrechtencommissie vond de snelheid “onaanvaardbaar” voor een eerlijk proces en Human Rights Watch sprak van een gebrek aan respect voor procedurele rechten. Ook de VN (OHCHR) beschrijft dat Curuguaty “geïnstrumentaliseerd” werd tegen Lugo. Deze ‘juridische staatsgreep’ werd door de VS-ambassade in Paraguay ondersteund.