“Naar aanleiding van de vijfde verjaardag van de Black Lives Matter-manifestatie in Halle zijn we nog eens poolshoogte gaan nemen (aan het stadspark) en spraken we met passanten”, zegt de groep Dekoloniseer Halle in een persmededeling. Zij spraken er met inwoners en bezoekers van hun stad.

“Veel voorbijgangers kenden de Black Lives Matter-beweging (BLM) en herinnerden zich zelfs George Floyd, maar de meesten waren verrast dat ook Halle in 2020 zo massaal in actie kwam.”

De Black Lives Matter-beweging ontstond in de VS op 25 mei 2020 na de gewelddadige moord op de 46-jarige Afro-Amerikaanse burger George Floyd door een witte politieagent in de stad Minneapolis in de centraal noordelijke staat Minnesota aan de grens met Canada.

Hij overleed kort nadat agent Derek Chauvin bijna 9 minuten met zijn knie op zijn nek bleef zitten, terwijl Floyd op zijn buik lag. De eerste vier minuten kon hij nog kermen ‘I can’t breathe’ wat door de agent werd genegeerd. Daarna verloor hij het bewustzijn.

De beelden van de moord werden door een omstaander gefilmd en live uitgezonden op Facebook. Uit voorafgaande beelden blijkt dat Floyd zich op geen enkele manier had verzet tegen zijn aanhouding.

Er ontstond een storm van protest tegen deze zoveelste uiting van gewelddadig racisme van de politie. Dat protest lanceerde de slogan Black Lives Matter (‘zwarte levens doen er toe’) en kreeg wereldwijd navolging tot in het Vlaams-Brabantse Halle.

Op 7 juni 2020 verzamelden ongeveer 300 mensen – ondanks de beperkende maatregelen van de pandemie – zich in het stadspark van Halle voor een ingetogen Black Lives Matter-protest. Het was een historische dag, want in Halle waren nog nooit zoveel mensen samengekomen tegen racisme. Het was een vreedzaam en krachtig eerbetoon aan George Floyd.

Uit dat protest ontstond in Halle het ambitieuze dekoloniseringstraject Dekoloniseer Halle, met onder meer de verwijdering van een buste van koning Leopold II van zijn sokkel in het stadspark, de plaatsing van duidingsborden en het ontsluiten van informatie over de koloniale beelden  in het stadspark op de stadswebsite.

Antiracisme en dekolonisering blijven actueel

Honderden mensen, vooral jongeren, kwamen op 5 juni 2020 in stilte samen in het stadspark.

“We hadden enkele tientallen mensen verwacht. Het werden er honderden. Ongezien en vooral jongeren. Vijf jaar later blijft racisme, in al zijn vormen, een hardnekkig probleem. Maar dat neemt niet weg dat het protest in 2020 wel degelijk iets in beweging zette”, benadrukt een lokale activiste die toen een sleutelrol speelde en de BLM-beweging ziet als een mijlpaal en kantelpunt.

“De stappen die toen nadien zijn gezet, zoals de spijtbetuiging van koning Filip en de parlementaire commissie over het koloniaal verleden, tonen dat verandering mogelijk is. Zowat alle maatschappelijke instellingen sprongen op de BLM-kar, waardoor veel loskwam. BLM was nooit een pleidooi voor zwarte superioriteit. Het draait om gelijke kansen voor iedereen. Ook lokaal blijft dat besef brandend actueel.”

Recent besliste het gemeentebestuur van de stad om de informatie die toen bij de koloniale beelden werd geplaatst voortaan van een QR-code te voorzien, in plaats van het digitale scherm te herstellen, dat was verdwenen.

“Het videoscherm mag dan verdwenen zijn, maar de educatieve functie van deze plek blijft behouden”, meldt Stef Lories van Dekoloniseer Halle.

“Deze QR-code is een handig compromis dat het antiracistisch engagement zichtbaar bevestigt. Deze plek is sindsdien niet langer enkel een herinnering aan het koloniaal verleden, maar ook een mijlpaal die herinnert dat verandering begint met bewustwording, en dat dit blijvend onderhoud vraagt.”

Dekoloniseer Halle organiseert meerdere evenementen, waaronder een jaarlijkse Lumumbadag in januari.