Mieke Vogels, ooit grootste boegbeeld van de Vlaamse groenen, spreekt over oorlogskoorts, verrechtsing en neoliberaal afbraakbeleid. Niet alleen kommer en kwel: “Groen moet terug voorvechter zijn van vrede, klimaat en sociale rechtvaardigheid. Heel de linkerzijde werkt aan groene economie.”

Afbraakregering De Wever

Op de dag van ons gesprek (donderdagvoormiddag 6 november) weten we of federaal eerste minister Bart De Wever (N-VA) naar de koning stapt en er het bijltje bij neerlegt of niet[1]. Wat is jouw kijk op het eerste jaar van deze regering?

“Dit is een regelrechte ramp, een totale afbraakregering, hoe je het ook bekijkt. Begroting, begroting, begroting. De mens achter die begroting valt totaal weg, zie de pensioenhervorming en de maatregelen tegen langdurig zieken.”

“De mensen worden daar al een jaar mee geterroriseerd. Deze regering heeft een jaar onzekerheid en een jaar onwelzijn gecreëerd voor de mensen. In stilte hoop ik dus dat ze valt.”

De N-VA, de partij van de eerste minister, zit niet alleen in deze regering. Ik heb het dan niet over de Franstalige liberalen van MR, maar over Vooruit en CD&V. Die zitten daar ook bij.

“Ik snap niet wat die daar zitten te doen. Van cd&v vat ik dat nog een beetje. Die zijn de voorbije jaren grotendeels naar rechts opgeschoven. De ACV-vleugel binnen de cd&v is heel klein geworden, net als hun invloed. Dat de cd&v dit riedeltje meespeelt, kan ik daarom nog bevatten, maar de socialisten? Wat die nu doen is extreem Labourisme, de beruchte Derde Weg van Tony Blair[2]”.

“Als je Frank Vandenbroucke (Vooruit, federaal minister van Volksgezondheid) bezig hoort, daar word je toch gek van. ‘Langdurig werklozen? We moeten die opnieuw integreren in de samenleving. We moeten de langdurig zieken helpen om terug aan het werk te gaan’. De redenen waarom mensen ziek zijn, daar doen ze niets aan. Dat is de doorgedreven Derde Weg, die het pure neoliberalisme goedpraat.”

“Met de val van de Muur van Berlijn[3] heeft het kapitalisme gewonnen. Ik zie met deze heel rechtse regering en de volledige verrechtsing van de politiek dat het neoliberalisme gewonnen heeft. We moeten terug een tegenbeweging starten, van heel diep terugkomen, terug vooropstellen wat belangrijk is en dat zijn de mensen en hun sociale rechten, onze vrijheden.”

Democratisch protest mag niet meer

“Die rechten worden tegenwoordig in vraag gesteld. Zag je hoe vorige maandag (3 november) de Antwerpse politie optrad tegen vreedzame betogers? Dat is toch ongezien en ongehoord?

Dat gebeurt niet alleen in Antwerpen. In Halle (Brabant) is een andere N-VA-burgemeester met hetzelfde bezig. Die wil nog verder gaan en alle subsidies voor sociocultureel werk afschaffen.

“Er zitten op dit moment veel verenigingen met een heel groot ei, want nu vrijdag (7 november) wordt door de Vlaamse regering de concrete uitwerking van de besparingen in de hele sector beslist[4]. Men zegt dat openlijk: ‘Als je je geld gebruikt om tegen ons te procederen, dan kun je het wel schudden’.”

“In het OCAD-rapport staat dat systeemkritiek bedreigend zou zijn, de ‘voorbode van terrorisme’”

“De BBL (Bond Beter Leefmilieu) steunt al jaren mensen die protesteren tegen bepaalde milieuvergunningen. Dat is hun bestaansreden. Zie ook de manier waarop klimaatactivisten op dit moment worden gecriminaliseerd. Neem wat gebeurt tegen Anuna De Wever. Ik heb gereageerd op dat OCAD-rapport[5], waarin staat dat systeemkritiek bedreigend zou zijn, de ‘voorbode van terrorisme’. Ja, dan zit hier een topterrorist voor u.”

“Ik heb heel mijn leven systeemkritiek geleverd. Je kan gewoon niet anders. We zijn onze aarde naar de kloten aan het rijden. Er moet meer dan ooit systeemverandering komen. Daar is men blijkbaar heel bang voor. Dat is ook de reden waarom die perverse samenwerking ontstaat tussen de fossiele industrie en het militair-industriële complex.”

“Die zien de Green New Deal[6] en panikeren: ‘Oei, dat wordt serieus, straks wordt onze olie uit de markt geprijsd’. Door alles te verschuiven richting militaire dreiging is men de groene economie tegen honderdvijftig per uur aan het ombouwen naar een oorlogseconomie, met alle gevolgen van dien.”

Oorlog, een industrieel systeem

“Heel die militaire dreiging is opgezet spel, dat wordt gespeeld door alle machtige autocraten, wat ook hun ideologie is. Als je de geschiedenis bekijkt, dan zie je altijd dit verhaal. Je kiest een leider uit die je demoniseert. ‘Dat is een smeerlap, daar valt niet mee te praten. Ook zijn eigen volk lijdt eronder. Wij doen iets goeds door hem aan te vallen.’ En vermits je er toch niet mee kan praten, kunnen alleen de wapens nog spreken. Dan ben je vertrokken.”

“Als je de geschiedenis bekijkt, dan zie je altijd dit verhaal: de militaire dreiging is opgezet spel”

“De volgende stap is ontmenselijken, leider én volk. Vandaar is het niet moeilijk meer om iemand in Russische loopgraven dood te schieten, dat is toch maar ongedierte. Kijk wat Israël nu in Gaza aanricht.”

“Ik heb lang gedacht dat de vredesbeweging stappen vooruit had gezet. Ik denk nu aan de slogan van grootwarenhuis GB ‘Honderdduizend klanten per dag, dat moet je verdienen, elke dag’. We hebben te lang gedacht dat het allemaal in de goede richting ging, dat het verworven was.”

“Nu worden wij ineens koud gepakt. Ik zit in de Algemene Vergadering van Pax Christi met Orry Van de Wauwer als directeur. Die heeft mij gevraagd om de politieke lijn van Pax Christi wat open te trekken. Daar ben ik nu mee bezig met Grootouders voor de Vrede.”

“Pax Christi in Mechelen organiseerde tijdens het herfstverlof debatten over vrede, vredesopvoeding, diplomatie enzoverder. Ik zat daar in het startdebat met drie generaties, ik als zeventiger, een veertiger en iemand van de Jeugdraad.”

“Die jonge vrouw zei daar: ‘Ja, heel veel wapens moeten er niet zijn, maar toch genoeg om duidelijk te maken dat we ze hebben zodat ze schrik krijgen van ons. Dat geld kan ook dienen voor betonwegen waar onze tanks over kunnen rijden’. Dan zeg ik: ‘Een klein beetje oorlog bestaat niet.”

“Een klein beetje oorlog bestaat niet”

“Wie de geschiedenis bekijkt ziet dat. Wapens dienen om te gebruiken. Wie nu opnieuw de oorlogsindustrie voedt, maakt nieuwe fabrieken. De Audi-fabriek (in Vorst, Brussel) wordt misschien een dronefabriek. Je gaat die drones niet produceren tot er genoeg zijn ‘om anderen schrik aan te jagen’ en er dan mee stoppen. Eens dat bedrijf bestaat, wil dat blijven draaien en winst maken.”

“De NAVO zet zich in de markt als peacemaker, als verdedigingsalliantie. De geschiedenis leert ons dat de NAVO ook en vooral de oorlogsindustrie in stand houdt door samen met de VS conflicten te creëren (oorlogen in Irak, Afghanistan, Syrië…). Ik ben nog altijd fier dat we in de paarsgroene federale regering (1999-2003) niet ingegaan zijn op de vraag van de NAVO om in 2003 mee Irak aan te vallen op basis van (valse) vermoedens dat het land massavernietigingswapens zou ontwikkelen.”

“Ieder nieuw wapen leidt na verloop van tijd tot de ontwikkeling van tegenwapens. De ‘experten’ komen nu met het idee van anti-drone-drones. Die gemaakte drones moeten gebruikt worden, anders worden er geen nieuwe gekocht. De industrie moet blijven draaien, oorlog is een industrieel model.”

Lering trekken uit groene regeringsdeelnames

“Als je dat vergelijkt met nu, dan denk ik dat we dankzij de groenen en socialisten toch nog een beetje de dam van de verrechtsing hebben tegengehouden. De minimumpensioenen werden verhoogd. De uitkeringen zijn een beetje omhoog gegaan. Niet genoeg, maar toch. De armoede is niet meer gegroeid. En er zijn tijdens de pandemie heel veel inspanningen geleverd.”

“Er waren dus wel mooie verwezenlijkingen. Je zat natuurlijk ook met liberalen in de regering. Zij kijken toch altijd eerst naar de cijfertjes van de begroting en naar de belangen van de industrie en de grootverdieners. De vorige regering heeft dus toch nog een beetje de dam van de verrechtsing kunnen tegenhouden.”

“Bart De Wever staat ideologisch dichter bij Israël dan bij Palestina. Dat is heel duidelijk. Kijk naar hoe men hier (in Antwerpen) optreedt tegen Palestina-betogers. Er hangt nog altijd een vlag van Israël aan het Stadhuis in Antwerpen. Dat is toch gewoon een schande! Hij zit overal op de eerste rij wanneer die radicale Joodse Antwerpse verenigingen een congres houden. ‘Ik kies de kant van het licht’, zegt hij dan. Dat is zo’n verschrikkelijke taal.”

“Men verwijt Poetin dat hij teruggaat naar de Tweede Wereldoorlog. ‘Make Russia Great Again’. Hij gaat twintig, dertig jaar terug in de tijd om de grenzen opnieuw in die richting te bewegen. Dan denk ik, en wat met Netanyahu? Die gaat terug tot het Oude Testament om zijn grenzen te verdedigen. En De Wever flirt met de Romeinen om zijn beleid te kaderen. Verwijt anderen niet wat je zelf doet.”

“Je moet de geschiedenis kennen om een conflict te begrijpen. De geschiedenis kan echter nooit een motief zijn om vandaag een oorlog te beginnen of terreur te verantwoorden. Oude wonden heel je door overleg en samenwerking.”

 

Mieke Vogels praat nog uitgebreid verder. Je kan het vervolg van ons gesprek lezen via deze link. Hierin praat ze over de oorlog in Oekraïne, Gaza, de vredesbeweging en de rol die Groen daar terug moet spelen, de evolutie van Groen sinds de eerste regeringsdeelname in 1999-2003, de praatbarakken over de waan van de dag die de parlementen zijn geworden, zin en onzin van de staatshervormingen en de noodzaak van linkse samenwerking over de partijgrenzen heen.

Notes:

[1] Federaal eerste minister Bart De Wever heeft de Koning 50 dagen uitstel gevraagd.

[2] Tony Blair, Brits eerste minister (1997-2007), maakte van de arbeiderspartij Labour een centrumrechtse neoliberale partij, gezuiverd van elke linkse socialistische tendens, een koers die door huidig eerste minister Keir Starmer verder wordt gezet. Blair noemde dat de ‘Derde Weg’ tussen socialisme en liberalisme. Alleen het tweede deel van die weg bleek te kloppen.

[3] Op 9 november 1989 werd de Muur geopend die West-Berlijn van Oost-Berlijn scheidde sinds 1961, wat het einde van de Koude Oorlog inluidde tussen de VS en de Sovjet -Unie, de hereniging van West- en Oost-Duitsland mogelijk maakte en twee jaar later het uiteenvallen van de Sovjet-Unie als gevolg had. 

[4] Op 7 september, de dag na dit interview, heeft de Vlaamse regering een beslissing opnieuw uitgesteld.

[5] Het Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse (OCAD) analyseert het dreigingsniveau van terrorisme, extremisme en radicalisering. In een rapport voegde dit orgaan klimaatactivisme toe als mogelijke vorm van terrorisme dat als dusdanig moet worden bestreden.

[6] De European Green Deal is een geheel van beleidsinitiatieven om de koolstofuitstoot met ten minste 55 procent te verminderen tegen 2030 (tegenover het niveau van 1990), door middel van alternatieve energie, voor zuivere lucht en zuiver water, zelfvoorzienende landbouw en de bescherming van de biodiversiteit.