De wapenstilstand met de VS wordt voorgesteld als een capitulatie van Jemen. Dat is het allerminst. De economie van Israël houdt enkel nog stand met massale VS-subsidies. Een klein arm land met rudimentaire wapens voert een legitieme strijd tegen een genocide terwijl het hoogtechnologische westen de wapens voor de genocide levert.
Volgens mainstream commentatoren is de organisatie Ansar Allah (Helpers van God) die het voornaamste en dichtst bevolkte deel van Jemen controleert door de knieën gegaan na twee maand bombardementen door de VS. President Trump sprak van een capitulatie.
Capitulatie of uitstel?
Ze zouden stoppen met het beschieten van zeeschepen in de zeestraat van Bab-el-Mandeb (Poort van Tranen) tussen de Indische Oceaan en de Rode Zee. Op zijn smalste punt is deze zeestraat slechts 26 kilometer breed.
Deze manier van voorstellen is verkeerd op meerdere vlakken. Eerst en vooral heeft Ansar Allah enkel afgesproken geen VS-militaire schepen meer te zullen aanvallen. VS-vrachtschepen die een Israëlische haven als bestemming hebben zullen wel nog beschoten worden. De omschrijving ‘geen schepen meer aanvallen’ is dus misleidend.

Zeestraat van Bab-el-Mandeb. Foto: WorldWind/Public Domain
Ansar Allah bood dit immers reeds aan nog voor de VS-bombardementen begonnen, namelijk dat ze geen VS-militaire schepen zouden aanvallen als de VS Jemen niet zouden aanvallen.
Jemen blijft doorgaan met het beschieten van vrachtschepen die Israëlische havens als bestemming hebben. Voor het ogenblik is dat vooral een dreiging, geen effectieve beschieting.
Vrachtschepen en hun lading zijn dure zaken. Rederijen geven daarom de voorkeur aan de lange omvaart via Kaap de Goede Hoop op de uiterst zuidelijke punt van Zuid-Afrika.
Gaza is wél het motief
Bovendien gaat Jemen door met het beschieten van Israël zolang de genocide in Gaza doorgaat. Mainstream commentatoren trekken die motivatie in twijfel. Nochtans heeft Jemen bij elke wapenstilstand in Gaza steeds onmiddellijk alle aanvallen gestopt, zowel op de scheepvaart als op Israël.
De Houthi’s, zoals Ansar Allah verkeerdelijk worden genoemd in Westerse media, zouden worden aangespoord door Iran om Israël aan te vallen. Dit is eveneens een Westerse eenzijdige interpretatie die geen rekening houdt met de diversiteit van de islamitische bewegingen, organisaties en strijdende partijen. Ansar Allah opereert onafhankelijk en is allesbehalve een slaafse volger van Iran.

Deel van Jemen dat door Ansar Allah wordt gecontroleerd (groen). Map: Ecrusized/Public Domain
Het klopt zeker dat Iran enige logistieke steun verleent aan Ansar Allah, maar die is niet cruciaal. Jemen houdt dit ook zonder Iran vol. De raketten die de organisatie afvuurt tegen schepen en tegen Israël worden volledig ter plaatse gemaakt. Dat heeft Trump zelf bevestigd.
Sinds 15 maart hebben de VS-troepen meer dan 1.000 aanvallen uitgevoerd tegen Jemen, waarbij tot nu meer dan 200 burgers omkwamen. De VS begonnen deze aanvallen nadat Ansar Allah had aangekondigd zijn zeeblokkade tegen Israël te hervatten omdat Israël een humanitaire blokkade oplegt aan Gaza.
Zware deuk in zelfvertrouwen Israël
Jemen heeft van 2015 tot 2024 een massieve aanval door Saoedi-Arabië doorstaan. Ansar Allah heeft daardoor ruime ervaring opgedaan in het verbergen van zijn lanceerplatforms. De VS hebben de voorbije maanden in feite blind doelwitten gekozen.
Zo werd onder meer een detentiecentrum geraakt waar 60 illegale Afrikaanse migranten waren opgesloten. Acht mensen kwamen om in een civiele steengroeve die door amateur-twitteraars als militair doelwit was aangeduid.
Wat hier als een capitulatie wordt voorgesteld is dat allesbehalve. Ansar Allah heeft verklaard hier mee door te gaan tot er een wapenstilstand komt in Gaza.
Op 4 mei slaagde Jemen er in een raket te laten ontploffen op een toegangsweg naar de Ben Gurion Luchthaven, de voornaamste luchthaven van Israël. Daarbij werden zes personen licht gewond. De raket sloeg in dichtbij Terminal 3 van de luchthaven.
Het is de eerste maal dat een Jemenitische raket er in slaagt de luchtverdediging van Israël te doorbreken. Deze geslaagde actie doorprikte de mythe van de ondoordringbare hoogtechnologische bescherming van Israël.
Financiële put zonder einde
Meerdere Arrow2 en Arrow3 raketten misten de Jemenitische raket. Elke Arrow-raket kost 4 miljoen dollar. Het leger slaagde er vervolgens niet in deze éne raket neer te halen met Patriot-raketten en ook de lancering van een THAAD-anti-raket-raket mislukte, kostprijs 8,4 miljoen dollar. De drievoudig gelaagde luchtdefensie van Israël faalde volledig. Tijdens de VS-campagne slaagde Ansar Allah er tevens in 19 VS-Reaper-drones neer te halen die elk 30 miljoen dollar kosten.

Een Thaad-anti-raket-raket (Terminal High Altitude Area Defense) moet raketten kunnen neerhalen tot boven de atmosfeer. Foto: Ralph Scott/US Department of Defense/Public Domain
Dit zijn hoogtechnologische systemen van VS-makelij. De Jemenitische raket die ze moesten neerhalen is daarentegen een zeer eenvoudig projectiel met een vaste vluchtbaan die niet meer kan veranderd worden na lancering. Dit zou dus in theorie een gemakkelijk doelwit moeten geweest zijn.
Trump stelt deze gedeeltelijke wapenstilstand (tussen de VS en Jemen, niet met Israël) voor als een overwinning. De echte redenen zijn te vinden bij de interne politieke verdeeldheid binnen de Republikeinse Partij.
Een groot deel van de partij is fanatiek voorstander van een oorlog met Iran, maar een ander aanzienlijk deel is even fanatiek tégen oorlog. Die tegenstanders zijn dat niet vanuit een of ander pacifistisch sentiment, maar omdat ze beseffen dat Iran een formidabele militaire tegenstander is.

Het gebied onder controle van Ansar Allah omvat 80 procent van de bevolking. Map: Oali1/CC BY-SA 4:0
Netanyahu is al jaren vragende partij voor een oorlog met Iran, maar durft dat om evidente redenen niet alleen aan. In Washington besefte men dat het een kwestie van tijd was voor een VS-oorlogsbodem zou worden geraakt door Jemen, waarna een oorlog met Iran onvermijdelijk zou geworden zijn. Daarom deze terugtocht door de VS, vermomd als een overwinning.
Dit gaat over Iran
De VS zijn op dit ogenblik aan het onderhandelen met Iran voor een nieuwe nucleaire afspraak. In de hoop deze gesprekken te dwarsbomen heeft Israël op de aanval gereageerd met een massief bombardement op burgerdoelwitten in de Jemenitische hoofdstand Sanaa, waarbij elektriciteitscentrales, een cementfabriek en de internationale luchthaven van Sanaa buiten werking werd gesteld.
Ook de zeehaven van Hodeidah werd geraakt. Op dezelfde dag als de Jemenitische raketaanval lanceerde Israël zelf reeds raketten tegen doelwitten in Jemen, Libanon en Syrië, wat de regio nog meer destabiliseert.

Galaxy Leader, het eerste schip dat door Jemen werd geënterd (19 november 2023). Foto: Ansar Allah/CC BY-SA 4:0
Ansar Allah heeft verklaard de aanvallen tegen luchthavens in Israël te zullen opdrijven. Meerdere luchtvaartmaatschappijen hebben al beslist hun vluchten naar Israël ‘voorlopig’ op te schorten.
De zeeblokkade in de Rode Zee doet de economie van Israël bloeden. De zeehaven van Eilat is bankroet bij gebrek aan vrachtverkeer. De financiële kostprijs van de genocide in Gaza is enorm. Vooral hooggeschoolde Israëli’s – de motoren van de maakindustrie – verlaten het land, terwijl jongere Israëli’s massaal worden opgeroepen voor de militaire dienst en dus niet kunnen werken.
Alle vrachtschepen vanuit Azië met bestemming Israël blijven de grote omvaart wat eveneens bijdraagt tot de economische depressie. Ook VS-vrachtschepen doen dat. Voorlopig blijft de dreiging van Jemen virtueel.
Trump gaat binnenkort op rondreis naar Saoedi-Arabië, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten. Hij passeert daarbij niet in Israël. De VS blijven nog steeds de voornaamste bondgenoot én wapenleverancier van Israël. Voor Trump is het duidelijk dat niet Netanyahu maar hij bepaalt wat er mag en zal gedaan worden.
Zie ons Dossier Jemen, en in het bijzonder het artikel Jemen past met zijn zeeblokkade het internationaal recht toe.